بکتاش زموږ هلمند

هلمند به له ټوکو او نورو خبرو سره د خپرونو د لا غني کولو لپاره نوي او خلاق نظرونه وړاندې کول

ارواښاد حنيف بکتاش په ١٩٩٧ کال کې په لومړي ځل زموږ څانگې ته راغى. ما د يوۀ ښه شعر ويونکي په نامۀ پېژاندۀ نور ورسره بلد نه وم.

د کلونو په اوږدو کې مې د شاعر، تاريخپوه، دوست او همکار په توگه وپېژاندۀ چې دلته يې يادوم.

اروښاد بکتاش ته به مې تل ويل چې زۀ شاعر نه يم او نه هم دعوه لرم چې په شعر پوهېږم. خو دۀ به په ورين تندي او له خندا ډکه خوله راته ويل: ناځواني به نه کوې، ته واوره دا شعر واوره.

دۀ سپين شعر وايۀ. ويل به يې چې شعر ازاد مرغۀ دى او بايد بند نه شي. بايد په قيدونو کې ايسار نه وي. په شعر کې دۀ په کلماتو لوبې کولې.

له کلماتو يې نورې نورې ماناوې ايستلې. زۀ چې په شعر نه پوهېدم او نه پوهېږم ډېر کله به ورسره يا مخامخ يا په تيليفون په بحث اخته وم. ما به استدلال کاوۀ. دۀ به خپل پنځول شوي کلمات تفسيرول.

ډېر کله به يې قانع نه کړم، توپيرونه به پر ځاى پاتې شول. دۀ به وخندل، يوه ټوکه به يې وکړه او تر بل شعر پورې به يې پر شعر زموږ خبرې ودرېدې.

له ارواښاد بکتاش سره زما بحثونه او استدلالونه يوازې د شعر په برخه کې نه و. دى تاريخپوه و او زۀ په تاريخ باور نه لرم. ډېر بحثونه مې ورسره کړي چې تاريخ لاسبري ليکي او زور پرځولي تل تاريخ ليکونکو هېر کړي دي.

لکه الفاظو ته چې يې د شعر په ژبه نوې ماناوې ورکولې خپل درد به يې هم په لا خوندور ډول سپاړۀ تر هغو چې په ابدي خوب ويدېدۀ.

خو ډاکټر بکتاش به راته ويل: "هر تاريخ مه لوله، هغه ولوله چې په تاريخي پېښو يې رڼا اچولې، شننلي يې دي او ارزونه يې له نويو ميتودونو سره سمه وړاندې کړې ده."

ما نه منل او دۀ به ويل په دري ژبه يې د افغانستان تاريخ کښلى دى. يوه ورځ به يې چاپوي بيا به مې ذهن او فکر ورسره بدلېږي. هغه اثر تر اوسه چاپ شوى نه دى.

حنيف ټوکي سړى و. خورا ډېرې ټوکې يې زده وې. خپلو ټوکو ته يې داسې خندل چې خندا ته يې موسېدلې. که به يې ټوکه پر ځاى هم نه وه د ويلو طرز يې داسې و چې وبه يې خندولې.

دى د کيڼ لاسي سياست لاروى و چې زۀ ورسره کاملآ مخالف وم. د خپلې سياسي تگلارې دفاع يې کوله خو نقد يې هم پرې مانۀ. د خپل نسل د نورو په سياست اخته کسانو خلاف دۀ له مخالف نظر سره جنگ نه کاوۀ،

تربگني يې نه ورسره پالله. زۀ او دى به ډېر کله په سياسي بحثونو کې په جلا لوريو روان وو خو توپير ترمنځ درناوى پر ځاى.

په کار کې نه پوهېږم ولې بکتاش " هلمند" و. د هلمند په نامۀ يې کلونه په خپل خواږۀ غږ د ميليونونو اورېدونکو زړونه خپل کړل.

ولي عبدالله او هلمند به چې په سټوډيو کې ناست و د خپرونې تر ثبتولو وړاندې به يې دومره سره وخندل چې تا به ويل وروسته به هيڅ د ويلو ونه لري، خو خپرونه به يې هم همداسې رنگينه او خوندوره وه.

کله نا کله به تر خپرونې وروسته کانتين ته سره ولاړو، چاى او چپس به مو سره خوړل.

هلمند به له ټوکو او نورو خبرو سره د خپرونو د لا غني کولو لپاره نوي او خلاق نظرونه وړاندې کول. که به يې له کوم همکاره زړۀ ودردېد په کانتين کې به يې ټوکه پسې جوړه کړه او د زړۀ درد به يې په خوندور او هوساکوونکي ډول ويوست.

لکه الفاظو ته چې يې د شعر په ژبه نوې ماناوې ورکولې خپل درد به يې هم په لا خوندور ډول وسپاړۀ تر هغو چې په ابدي خوب ويدېدۀ.

خدايه څه شول هغه ښکلي ښکلي خلک
په ظاهر په باطن سپين سپيڅلي خلک
هيڅ خندا مې له دې خلکو سره نه شي
ژړوي مې هغه تللي تللي خلک